gümrüğe tabi tutulmaksızın mali yükümlülüklere aykırı bir şekilde yurtdışına çıkarılması veya ülkeye sokulması ile oluşur.
Alkol veya sigara kaçakçılığı suçu, 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu’nda düzenlenmiştir. Kaçakçılık suçunun konusu olan eşyanın tütün, tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkiler olması halinde 5607 sayılı kanunun 3/10 maddesi gereği yargılama yapılır.
Sigara ve alkol (içki) kaçakçılığı suçunda sanığın kullanmak için suç konusu maddeleri getirdiğine ilişkin savunma yapması halinde, kişisel kullanım miktarının tespit edilmesi gerekir. Kişisel kullanım miktarları, somut olaya göre kaçak eşyanın cinsi, özellikleri, miktarı dikkate alınarak belirlenir. Örneğin, 200 adet kaçak sigara kişisel kullanım miktarı içinde kalırken, 20 kartonu aşan kaçak sigaranın ticari amaç için bulundurulduğu kabul edilmektedir.
Alkol veya Sigara Kaçakçılığı Suçunun Unsurları
Sigara ve alkol kaçakçılığı suçunun konusunu oluşturan eşya tütün, tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkidir (5607 sayılı K. md.3/10). Bu kaçakçılık suçu, kanunda seçimlik hareketli bir suç olarak düzenlendiğinden birden fazla seçimlik hareketin bir arada yapılmış olması halinde faile tek ceza verilecektir. Örneğin, bir kimse 100 karton sigara, 1000 adet viski, 100 kg tütünü kaçak olarak (gümrükten geçirmeden) ülkeye soktuğu takdirde, fail tek bir suç işlemiş gibi kaçakçılık suçunun cezası ile cezalandırılacaktır.
“Alkol ve sigara kaçakçılığı suçu” ile “kaçak sigara, alkol veya tütün üretilmesi, satılması, taşınması veya satın alınması suçunun” unsurları ve cezaları aşağıdaki gibidir:
Alkol veya Sigara Kaçakçılığı Suçunun Cezası
Alkol, sigara veya tütün mamullerinin gümrük işlemlerine tabi tutmaksızın ülkeye sokan kişi, 3 yıldan 10 yıla kadar hapis ve 20 bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır. Eşyanın, gümrük kapıları dışından ülkeye sokulması halinde, verilecek ceza üçte birinden yarısına kadar artırılır (5607 sayılı K. md.3/10 atfıyla 1. Fıkra). Hapis cezası alt sınırdan tayin edilmesine rağmen adli para cezası hapis cezasının gün sayısından daha fazla olarak, yani alt sınırdan ayrılarak belirlendiği takdirde mahkeme kararında bu durumun gerekçesi izah edilmelidir.
Aldatıcı işlem ve davranışlarla gümrük vergilerini kısmen veya tamamen ödemeksizin kaçak sigara, alkol veya tütünü ülkeye sokan kişi 4 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası ve 20 bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır (5607 sayılı K. md.3/10 atfıyla 2. Fıkra).
Alkol (içki) ve sigara (tütün) kaçakçılığı suçunda suç konusu eşyanın değerinin fahiş olması, yani yüksek olması halinde faile verilecek cezalar yarısından bir katına kadar arttırılır (5607 sayılı K. md.3/22).
Suça teşebbüs, icra hareketlerine başlanılması ancak failin iradesi dışındaki sebeplerle suçun tamamlanamamasıdır. Suça teşebbüs halinde failin cezası belli oranlarda indirilmektedir. Alkol, tütün mamulleri ve sigara kaçakçılığı suçu açısından teşebbüs hükümleri uygulanmaz. Yani, failin eylemi teşebbüs aşamasında kalsa bile, fail, eylem tamamlanmış gibi cezalandırılır (5607 sayılı K. md.3/21).
Kaçak Sigara veya Alkol Üretme, Satma, Taşıma veya Satın Alma Suçu
Sigara veya alkol kaçakçılığı suçunu iştirak etmeksizin, sigara, tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkilerin piyasada satılması, satışa arz edilmesi, taşınması veya satın alınması hâlinde, suçun cezası 3 yıldan 6 yıla kadar hapis cezası ve 10 bin güne kadar adli para cezasıdır (5607 sayılı K. md.3/18).
Ambalajlarında bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaret bulunmayan ya da taklit veya yanıltıcı bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaretleri taşıyan sigara, tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkileri;
• Ticari amaçla üreten, bulunduran veya nakleden,
• Satışa arz eden veya satan,
• Bu özelliğini bilerek ve ticari amaçla satın alan,
kişi 3 yıldan 6 yıla kadar hapis ve yirmi bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır (5607 sayılı K. md.3/18).
Bandrol, Etiket, Hologram vb. İşaretleri Taklit Etme veya Kullanma Suçu
Kamu kurumları, sigara ve alkol piyasasını denetim altında tutmak, kamu sağlığını korumak amacıyla piyasadaki ürünlerin tespitine imkan veren bandrol, hologram vb. gibi bazı işaretler kullanmaktadır. Bu işaretlerin taklit edilmesi ayrı bir suç olarak düzenlenmiştir. Tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkilerin ambalajlarına kamu kurumlarınca uygulanan bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaretlerin taklitlerini imal eden veya ülkeye sokanlar ile bunları bilerek bulunduran, nakleden, satan ya da kullananlar 3 yıldan 6 yıla kadar hapis ve 20 bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır (5607 sayılı K. md.3/16).
Tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkilerin ambalajlarına kamu kurumlarınca uygulanan bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaretleri; ilgili mevzuatta belirlenen şekilde temin etmesine rağmen belirlenen ürünlerde kullanmaksızın bedelli veya bedelsiz olarak yayanlar, bunları alma veya kullanma hakkı olmadığı halde sahte evrak veya dokümanlarla veya herhangi bir biçimde ilgili kurum ve kuruluşları yanıltarak temin edenler, bunları taklit veya tahrif ederek ya da konulduğu üründen kaldırarak, değiştirerek ya da her ne suretle olursa olsun tedarik ederek amacı dışında kullananlar 3 yıldan 6 yıla kadar hapis ve 20 bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır (5607 sayılı K. md.3/17).