faile yukarıda anlattığımız şekilde verilen ceza yarı oranında arttırılır. Yani fail, ister basit hırsızlık suçunu isterse nitelikli hırsızlık suçunu işlesin, suçu gece vakti işlediği takdirde belirlenen temel cezası yarı oranında arttırılır (TCK m.143).
• Ortak Mülkiyetteki Mal ve Hukuki İlişkiye Dayanan Alacağı Tahsil Amacıyla: Hırsızlık suçunun paydaş olunan veya üzerinde iştirak halinde mülkiyet ilişkisi bulunan mal üzerinde ortaklardan biri tarafından işlenmesi veya hukuki bir ilişkiye dayanan alacağı tahsil etmek amacıyla işlenmesi halinde fail 2 aydan 1 yıla kadar hapis veya adli para cezası ile cezalandırılır. Suçun bu halinin işlenmesi halinde soruşturma yapılması mağdurun şikayetine bağlıdır (TCK m.144).
• Hırsızlık Suçunda Malın Değerinin Azlığı: Hırsızlık suçu konusu malın değeri az ise faile verilen cezada indirim yapılabileceği gibi ceza vermekten de vazgeçilebilir (TCK m.145).
Hırsızlık Suçunda Etkin Pişmanlık
Hırsızlık suçu sebebiyle mağdurun uğradığı zarar giderilirse, sanığa etkin pişmanlık nedeniyle ceza indirimi yapılması mümkündür (TCK m.168)
Hırsızlık suçu nedeniyle mağdurun uğradığı zarar soruşturma aşamasında, yani dava açılıncaya kadar giderilirse verilecek cezanın 2/3 oranına kadarı indirilir. Hırsızlık suçu sebebiyle mağdurun uğradığı maddi zarar kovuşturma aşamasında, yani mahkemeye dava açıldıktan sonra giderilirse sanığa verilecek ceza 1/2 oranında indirilir.
Hırsızlık Suçu ve Kullanma Hırsızlığı
Bir taşınır malı geçici bir süreyle kullanıp iade etmek amacıyla zilyedinin rızası dışında bulunduğu yerden alan kişi kullanma hırsızlığı suçunu işlemiş olur. Kullanma hırsızlığı suçu, failin malı geçici olarak hakimiyeti altına alıp kullanmasıyla tamamlanmış olur.
Kullanma hırsızlığı suçu şikayete tabi bir suçtur. Kullanma hırsızlığı halinde suçun cezası yarı oranında indirilir. Ancak kullanma hırsızlığı konusu malın başka bir suç işlemek için kullanılmış olması halinde bu hüküm uygulanmaz (TCK 146). Örneğin, otopark sahibine teslim edilen bir aracı, otopark sahibinin arkadaşlarından biri uyuşturucu malın nakli için kullanıp iade ederse bu madde hükümleri değil, hırsızlık suçuna ilişkin genel hükümler uygulanacaktır.
Bilişim Sistemi Kullanılmak Suretiyle Hırsızlık Suçu
Yukarıda açıkladığımız üzere, bilişim sistemi kullanılmak suretiyle yapılan hırsızlık, nitelikli hırsızlık suçu olarak nitelendirilmektedir. Örneğin, internetten bir kimsenin banka hesabına girerek parayı başka bir hesaba göndermek; facebook, instagram, twitter gibi bilişim sistemlerinde kayıtlı hesap numarası ve şifre bilgilerinin elde edilerek banka hesabından para havale edilmesi bilişim sistemlerini kullanmak suretiyle hırsızlık suçu olarak cezalandırılır.
Bilişim sistemlerinin kullanılması suretiyle hırsızlık eylemlerinde de hırsızlık suçunun tüm unsurlarının gerçekleşmesi gerekir. Bu anlamda zilyedin rızasının bulunmaması ve malın yarar sağlamak amacıyla alınması unsurlarının yanında, taşınır malın bulunduğu yerden alınması unsurunun da gerçekleşmesi gerekir. Bilişim sistemlerinin kullanılması suretiyle işlenen hırsızlık suçlarında alma eylemi, zilyedin tasarrufu altında bulunan taşınır malın bilişim sistemlerinin kullanılması suretiyle failin veya üçüncü bir kişinin zilyetliğine geçirilmesi suretiyle gerçekleşmiş olacaktır.
Değişen ve gelişen hayat şartları ile teknolojik olarak sürekli yenilenen bilişim sistemlerinin günümüzde hayatın her alanında etkinliğini artırması karşısında, kişiler ekonomik değer ifade eden ve taşınır mal olan para, hisse senedi ve altın vb. gibi menkul değerlerine ilişkin işlemleri çoğunlukla bu sistemler üzerinden gerçekleştirmektedir. Bilişim sistemleri ekonomik değer ifade eden taşınır mallarla fiziki temas olmaksızın işlemler yapmayı mümkün hale getirmiştir. Bilişim sistemleri kullanılmak suretiyle para, hisse senedi ve altın gibi taşınır mallarla fiziki temas olmaksızın işlemler yapmak, “bilgisayar tarafından üzerinde işlem yapılabilen her türlü değeri ifade eder” şeklinde tanımlanmış olan ve bilişim sisteminde taşınır malları temsil eden “veri” aracılığıyla olmaktadır.
Bilişim sistemlerinin kullanılması suretiyle hırsızlık suçlarında fail, para, hisse senedi, altın vb. gibi ekonomik değer ifade eden taşınır mallarla fiziki temasta bulunmaksızın, bilişim sisteminde bu malları temsil eden ve bir başka yere aktarılması mümkün olan verileri yer değiştirerek, hakimiyet alanına almak suretiyle eylemini gerçekleştirmektedir.
Bu suç tipine uyan ve uygulamada en çok karşılaşılan eylem, kişilerin internet bankacılık şifrelerinin bir şekilde öğrenilip, internet üzerinden bu şifre kullanmak suretiyle ilgilinin banka hesabındaki paraları temsil eden verilerin, failin kontrolündeki başka bir hesaba aktarılarak, veriler üzerinden işlem gören suça konu paranın buradan çekilmesi şeklindeki eylemler olup, Ceza Genel Kurulunun 17.11.2009 gün ve 193-268 sayılı kararında da belirtilen surette gerçekleştirilen eylemlerin bilişim sistemlerinin kullanılması suretiyle hırsızlık suçunu oluşturduğu sonucuna ulaşılmıştır (Y8CD-K.2020/15892).
Bilişim sistemi kullanılmak suretiyle hırsızlık suçunun ispatı amacıyla şu deliller araştırılmalıdır:
• Bilişim sistemine girilen İP adresi tespit edilmesi gerekir. Tespit edilen IP numarasının statik mi yoksa dinamik mi olduğu kurumdan sorulup tespit edilmelidir.
• Bir modem üzerinden internete giriş yapılmışsa, modemin kablosuz bağlantı (wifi) özelliği olan modem olup olmadığı ve dışardan üçüncü bir kişinin internet bağlantısı ile girip giremeyeceği araştırılmalıdır.
• IP numarasının kopyalanması, kablosuz veya kablolu bağlantı ile internet hattına girilerek havale işlemi yapılmasının mümkün olup olmadığı hususları araştırılmalıdır.
Bilişim sistemi kullanılmak suretiyle hırsızlık suçunun cezası 5 yıldan 10 yıla kadar hapis cezasıdır.
Sanıkların şikayetçi/katılanların hesaplarına internet üzerinden girerek başka hesaplara para aktarıp menfaat temin etmesi şeklindeki olayda, eylemin 5237 sayılı TCK’nın 142/2-e maddesine göre bilişim sistemi kullanılmak suretiyle hırsızlık suçu oluşturduğunun anlaşılması karşısında suç vasfında yanılgı sonucu aynı Kanun’un 244/1-4 maddesi gereğince bilişim sistemini engelleme, bozma, verileri yok etme veya değiştirme suretiyle haksız çıkar sağlama suçundan yazılı şekilde cezalandırılmasına karar verilmesi hukuka aykırıdır (Yargıtay 2. Ceza Dairesi - Karar:2017/5340).
Adli Para Cezasına Çevirme, Erteleme ve Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması
Adli para cezası, işlenen bir suça karşılık hapis cezasıyla birlikte veya tek başına uygulanabilen bir yaptırım türüdür. Basit hırsızlık suçu nedeniyle hükmedilen hapis cezası adli para cezasına çevrilebilir. Ancak, etkin pişmanlık, sanığın yaşının küçüklüğü vb. gbi nedenlerle indirim yapılmadığı müddetçe, ceza miktarı nedeniyle, nitelikli hırsızlık suçu adli para cezasına çevrilemez.
Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması sanık hakkında hükmolunan cezanın belli bir denetim süresi içerisinde sonuç doğurmaması, denetim süresi içerisinde belli koşullar yerine getirildiğinde ceza kararının hiçbir sonuç doğurmayacak şekilde ortadan kaldırılması davanın düşmesine neden olan bir ceza muhakemesi kurumudur. Basit veya nitelikli hırsızlık suçu nedeniyle hükmedilen hapis cezası hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılması (hagb) kararı verilmesi mümkündür.
Erteleme, mahkeme tarafından belirlenen cezanın cezaevinde infaz edilmesinden şartlı olarak vazgeçilmesidir. Basit veya nitelikli suçu nedeniyle hükmedilen hapis cezasının ertelenmesi de mümkündür.