Maddi tazminatın kapsamınını belirleyen temel unsurlar şunlardır:
• Doğrudan uğranılan maddi zarar,
• Tarafların kusur oranı,
• Maluliyet varsa maluliyet oranı,
• Ölüm varsa ölenin yaşı ve destek olunan kişilerin yaşı
gibi kriterlerler dikkate alınarak maddi tazminat hesaplanır.

İş Kazası Nedeniyle Maddi ve Manevi Tazminat Davası

İş kazası, işyerinde veya işin yürütülmesi sırasında meydana gelen, işçinin ruhsal ve bedensel olarak zarar gördüğü bir olaydır. İş kazaları nedeniyle işçilerin uğradığı zarar nedeniyle kendileri veya yakınları tarafından “iş kazası tazminat davası” açılabilir.

İş kazasından kaynaklanan tazminat davalarında tazminat miktarı, hesap bilirkişisi raporunun düzenlendiği tarihte, ölen veya yaralanan işçinin bakiye ömrü esas alınarak aktif ve pasif dönemde elde edeceği kazançlar toplamından oluşmaktadır. İşçinin bakiye ömrü, PMF tablosu gibi bazı özel tablolar kullanılarak bulunur.

Trafik Kazası Sebebiyle Maddi ve Manevi Tazminat Davası

Ölümlü veya yaralamalı trafik kazası nedeniyle tazminat davası, uygulamada en çok karşılaşılan tazminat davası türüdür. Trafik kazası, karayolunda bir taşıtın diğer taşıtlara, taşıtlar içindeki kişilere, yayalara veya herhangi bir nesneye çarpmasıyla oluşur. Trafik kazası nedeniyle hem malvarlığı hem de vücut bütünlüğü zarar görebilir. Trafik kazası nedeniyle zarara uğrayanlar veya yakınları da maddi ve manevi tazminat davası açabilirler.

Trafik kazası nedeniyle mağdur yaralanmışsa; mağdurun bu nedenle uğradığı bedensel zarar, yani maluliyeti tespit edilmelidir. Tazminatın hesaplanmasına esas alınacak maluliyet oranı ancak usulüne uygun bir bakım ve tedavi uygulanan kazazede hakkında tanzim edilen doktor raporuyla belirli bir netliğe kavuşur.

Hatalı Doktor Uygulamasından (Tıbbi Malpraktis) Kaynaklanan Tazminat Davası

Hatalı doktor uygulamaları, yani tıbbi malpraktis nedeniyle tazminat davası en sık karşılaşılan tazminat davası türüdür. Teşhis veya tedavi aşamalarında yapılan herhangi bir doktor hatası hastaların tüm yaşamını etkileyebilir. Doktor hatası veya diğer bir deyişle tıbbi malpraktis nedeniyle ruhsal veya bedensel bir zarara uğrayan herkes maddi ve manevi tazminat davası açabilir.
Tıbbi malpraktis; doktorun belli bir tedavi uygularken bilgisizlik, tecrübesizlik veya ilgisizlik nedeniyle hastanın bedenine hatalı bir uygulama yapması veya görevi ihmal etmesi neticesinde bir zararın doğması halinde söz konusu olur. Doktorun tazminat sorumluluğu hastasına uyguladığı hatalı tedavi nedeniyle doğar, usulüne uygun tedavi uygulanmasına rağmen gelişen komplikasyonlardan doktor sorumlu tutulamaz.

Sözleşme İhlali Nedeniyle Maddi ve Manevi Tazminat Davası

Borçlar hukukuna göre sözleşmeler, pek çok nedenden kaynaklanabilir. Alım satım sözleşmesi, gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi, şufa sözleşmesi gibi tipik sözleşmeler yapılabileceği gibi taraflar özgür iradeleriyle karma sözleşmeler de yapabilirler.
Sözleşmenin eksik ifası, ifa edilmemesi veya haksız feshedilmesi hallerinde tarafların birbirinden maddi ve manevi tazminat talep etme hakları doğar.

Suç İşlenmesi Nedeniyle Maddi ve Manevi Tazminat Davası

Suç, kasıtlı veya taksirli hareket sonucu hukuka aykırı bir fiil ile bir kimseye zarar verilmesidir. Bir kişiye karşı suç işlenmesi, o kişiye hem maddi zarar verir hem de kişinin manevi bütünlüğünü bozar. Kişi aleyhine suç işlenmişse, maddi ve manevi tazminat davası açma hakkı özellikle zamanaşımı olgusu açısından daha geniş haklar sağlar.

Esasen; iş kazası, trafik kazası, doktor hatası vb. nedenlerle açılan birçok maddi ve manevi tazminat davası, aynı zamanda mağdura karşı taksirli bir hareketle işlendiğinden suç teşkil etmektedir. Tazminat sorumlusunun suç teşkil eden fiili neticesinde yaralanma meydan gelmişse taksirle adam yaralama suçu, ölüm meydana gelmişse taksirle ölüme neden olma suçu işlenmiş olur.
Özellikle son dönemlerde internet üzerinden işlenen hakaret suçu, tehdit suçu, şantaj suçu, bilişim suçu vb. gibi suçlar sıklıkla tazminat davasına konu olmaktadır.

Boşanma Davası ile Birlikte Açılan Maddi ve Manevi Tazminat Davası

Boşanma davası, tarafların evlilik sözleşmesine son verdikleri bir dava türüdür. Taraflar boşanma davası ile birlikte karşı tarafın evlilik sırasında kusurlu hareketleriyle verdikleri zararları maddi ve manevi tazminat davasına konu yapabilirler.

Boşanmada maddi ve manevi tazminat davası, boşanma sebepleri konusunda kusursuz veya daha az kusurlu olan eşin diğer eşten talep ettiği tazminatı konu alan bir tazminat davasıdır. Boşanma sebepleri konusunda her iki taraf eşit kusurlu ise, tarafların birbirinden tazminat talep etme hakları yoktur.

Telif Hakları Nedeniyle Maddi ve Manevi Tazminat Davası

Telif hakları, fikri bir çabanın ürünü olan eserleri korumaktadır. Günümüzde teknoloji ve iletişimin gelişmesi nedeniyle en çok ihlal edilen haklar arasında telif hakları yer almaktadır. Telif hakları ihlal edilen hak sahibi, hem müdahalenin önlenmesi için dava açabilir hem de maddi ve manevi zararını tazmin etmek için tazminat davası açabilir.

Telif hakları; eser sahibinin izni olmadan eserin umuma arzedilmesi ve yayımlanması, başkasına ait eseri kendi eseriymiş gibi yayınlama, henüz alenileşmemiş bir eserin muhtevası hakkında kamuoyuna açıklamada bulunma gibi sayısız nedenlerle ihlal edilmektedir. Telif hakkkı ihlali suç teşkil ettiğinde, şikayet üzerine fail hakkında Fikri ve Sınai Haklar Ceza Mahkemesi tarafından yargılama yapılır.